Het was een leuke en interactieve sessie over de zin en onzin van social media en dan in het bijzonder LinkedIn. Toen we aan het einde kwamen van een sessie met de sales tijgers viel het even stil. “Krijgen we nu ook richtlijnen waar we ons aan moeten houden?” De uren daarvoor hadden we uitgebreid de kansen en mogelijkheden op Linkedin besproken. Ook bespraken we –tot groot vermaak van de aanwezigen- blunders van concurrenten. Daarom verraste de vraag me een beetje.
De 10 geboden
Zo’n decennium geleden, toen het zakelijk gebruik van social media in de baas z’n tijd net in opkomst kwam, kreeg elke medewerker een lijstje met do’s en don’ts online. De ene noemde het social media richtlijnen, de anderen de 10 gouden tips. Elke marketingafdeling deed een krampachtige poging om uitspattingen van medewerkers te beteugelen. Toentertijd wellicht niet helemaal zonder reden. Social media was nog helemaal nieuw en mensen worstelden met het vinden van een juiste aanpak. Zo vonden marketingafdelingen het slim om medewerkers te attenderen op gebruiken social media in combinatie met alcohol. Als een soort bijsluiter werd uitgelegd dat dit tot negatieve (bedrijfs)effecten kon leiden. Daarnaast moest je geen ruzie zoeken met klanten en altijd vertellen dat het om een persoonlijke mening ging. Je berichtje was immers niet goedgekeurd door HR of Marketing.
Social media zijn open kanalen.., toch?
Facebook, LinkedIn en Instagram zijn open communicatiekanalen. Iedereen kan meegenieten van elkaars verhalen. Daarnaast zie je ook steeds meer gesloten kanalen. Daarvan is de belangrijkste Whatsapp. Whatsapp kun je eigenlijk vergelijken met een verjaardagsfeestje. Je kunt meegenieten van het gesprek, als je maar onderdeel bent van het gezelschap.
Maar een bedrijf heeft nog nooit richtlijnen gegeven voor het vertellen van verhalen op verjaardagen. Nou ja, er is dat lijstje van General Motors. Zij presenteerden in 2008 een lijstje voor hun eigen medewerkers. Deze lijst bevat woorden zoals inferno en widow-maker maar ook wat meer gangbare woorden zoals always en bad. Woorden die ze absoluut niet in de mond mochten nemen in relatie tot hun producten.
Buiten deze ene slide van GM zijn er waarschijnlijk niet veel voorbeelden van richtlijnen voor het voeren van een gesprek op een verjaardag over je werkgever. Waarom zou je dan wel richtlijnen willen voor alle andere plekken waar conversaties gevoerd kunnen worden?
Wie gaat het controleren?
Er zijn talloze tools beschikbaar voor segment-analyse op social media. Maar wie ga je belasten met het controleren van al je medewerkers? Je zult waarschijnlijk nooit alle kanalen kunnen afdekken. Zelfs niet de publieke social media kanalen, om over de gesloten groepen maar te zwijgen.
Aanpakken bij de bron
Als medewerkers hun ongenoegen uiten op social media dan kun je er zeker van zijn dat ze dat op verjaardagsfeestjes en op Whatsapp ook doen. Richtlijnen gaan dit niet tegenhouden. Agressie, frustratie en ongenoegen is kanaal-onafhankelijk en zit in de persoon zelf. Je zult in dit geval dus kunnen kijken naar de bedrijfscultuur en intrinsieke motivatie van medewerkers in plaats van het kanaal.
Wie is de baas over een social media kanaal?
De medewerker is in alle gevallen eigenaar van het (privé) Facebookaccount of LinkedIn profiel. Als bedrijf kun je dankbaar zijn als medewerkers hier iets opzetten in relatie tot het bedrijf. Goede training en het delen van succesverhalen maken daar een belangrijk deel van uit. Als medewerkers wat ze kunnen doen om hun doelen te bereiken op social media is de kans dat richtlijnen nodig zijn een stuk kleiner.
Corrigeer achteraf
Iedereen gaat op social media wel eens in de fout. Teksten worden verkeerd geïnterpreteerd of gesprekken escaleren in discussies. Zie dit als een leerpunt. Als je je zoontje leert fietsen zal hij ook een keer vallen. Dat weerhoud je ook niet om hem het te leren. Net als bij je zoontje is het belangrijk dat je dan uitlegt hoe hij de volgende keer niet meer valt. En dat betekent dus niet afbranden.
Conclusie
Social Media is vallen en opstaan. Voor merken maar ook voor medewerkers. Een goede training vooraf helpt bij het voorkomen van fouten maar sluit het nooit uit. Ben dan altijd constructief. Als medewerkers bewust over de schreef gaan, ga dan naar de bron in plaats van het kanaal. Zorg dat mensen trots zijn op het bedrijf.